Mayıs Protestolarının 25. Yıldönümü dolayısıyla 460 sayfalık bir antoloji kitabı“İztok-Zapad” tarafından yayımlanmaktadır.
ADIMI ELİMDEN ALDIKLARI GÜN XX. Yüzyılın 70’li – 80’li Yıllarında Gerçekleştirilen “Soya Dönüş Süreci”nin Müslüman Toplulukların Edebiyatına Yansıması“Adımı Elimden Aldıkları Gün. XX. Yüzyılın 70’li – 80’li Yıllarında Gerçekleştirilen “Soya Dönüş Süreci”nin Müslüman Toplulukların Edebiyatına Yansıması” adlı antoloji kitabı, Bulgar Bilimler Akademisi Edebiyat Enstitüsü ile Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi tarafından ortaklaşa yürütülen “Kimlik ve Asimilasyon” başlıklı uluslararası projenin bir parçasıdır.
Projenin yürütücüleri, Bulgar Bilimler Akademisi Edebiyat Enstitüsünden Doç. Dr. Vihren Çernokojev ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinden Prof. Dr. Zeynep Zafer’dir. Bu antoloji kitabıyla, bugüne kadar hiç bilinmeyen ve incelenmemiş olan, travmatik deneyimleri yansıtan; sınırlar arası, milletlerarası, totalitarizm karşıtı edebiyatın örnekleri, Bulgar okuyucusunun dikkatine sunulmaktadır. Antolojiye dâhil edilen şiir,öykü, anı, belgesel ve anonim özellikteki
edebi metinlerin çok azı daha önce Bulgarca olarak yayımlanmıştır. Kitaba giren eserler; Bulgaristan Halk Cumhuriyetinde yaşayan Müslüman toplulukların, zorunlu asimilasyonu uygulayan Komünist rejime karşı yürüttükleri mücadeleyi farklı bakış açılarıyla yansıtmaktadır. Alaycı bir şekilde “Soya Dönüş Süreci” olarak adlandırılan zorunlu isim değiştirme uygulamaları, Bulgaristan ve Bulgar halkı tarafından değil; Jivkov’un Komünist rejimi ve baskıların uygulayıcısı olan Devlet İstihbaratı tarafından gerçekleştirilmiştir.
Bu yayın bir bilim kadını ve tecrübeli çevirmen olarak yeteneklerini ortaya koyan Prof. Dr. Zeynep Zafer’in iki yıllık özverili araştırmaları sonucunda mümkün olmuştur.Çevirilerin çoğu ve yazarlarla ilgili kısa bilgiler Prof. Dr. Zeynep Zafer’e aittir. Projefikrini veren Doç. Dr. Vihren Çernokojev de Bulgarca yayımlanan metinlerin seçimin deyer alarak, çevirilerin redaksiyonunu gerçekleştirmiştir. Bu ortak çalışma sonucunda,onlarca yıldır kasıtlı bir şekilde gizlenen ancak Müslüman toplulukların edebi ve belgesel özellikteki metinlerinde muhafaza edilen utanç verici “Soya Dönüş Süreci” ile ilgili toplumsal hafıza ve bilinç örneklerinin gün ışığına çıkması mümkün olmuştur. Antoloji kitabında yer alan eserler, yüksek sesle ve açık bir şekilde Bulgaristan Halk Cumhuriyeti’ndeki Komünist rejimin işlediği suçlara ilişkin kendi gerçeklerini dile getirmektedir. XX. Yüzyılın 70’li – 80’li yıllarında Pomaklara, Romanlara ve Türklere yönelik gerçekleştirilen zorunlu asimilasyon, insanın maneviyatına, insanlık değerlerinin esaslarına karşı işlenen bir suçtur.En özeli olan ismi olmazsa insan nedir ki?
Prof. Dr. Zeynep Zafer
Doç. Dr. Vihren Çernokojev
1 Kasım 2014